Żółw błotny (Emys orbicularis) dawniej był spotykany na terenie całej Polski. Dziś jest to bardzo rzadki gatunek i występuje tylko      w wybranych obszarach naszego kraju. Przyczyną takiej sytuacji jest głównie działalność człowieka, m. in. rozwój rolnictwa, regulacja rzek, osuszanie terenów, budownictwo itp. Dodatkowo młode, bezbronne żółwie narażone są na atak ze strony naturalnych drapieżników, takich jak borsuki, lisy, kruki, dziki czy nawet szczupaki i inne ryby drapieżne.  Na terenie Nadleśnictwa Chełm znajduje się 10 stref ochrony całorocznej miejsc rozrodu i regularnego przebywania żółwi błotnego.

Nasze nadleśnictwo należy do tych szczęśliwych miejsc gdzie możemy spotkać tego uroczego gada, który prowadzi wodno-lądowy tryb życia. Żółwie błotne są znakomitymi pływakami i nurkami, dlatego to w wodzie przebywają najdłużej i najchętniej. Tam też poszukują pokarmu w postaci owadów, bezkręgowców, ślimaków, drobnych ryb, roślin wodnych… Jednak w okresie maja i czerwca samice żółwi muszą wyjść ze swoich bezpiecznych, wodnych siedlisk w poszukiwaniu odpowiedniego miejsca na składanie jaj. Są to przede wszystkim suche, piaszczyste i nasłonecznione tereny. Wędrówka samicy z pierwotnego akwenu do miejsca lęgowisk to często odległość kilku kilometrów i może trwać nawet kilka dni. Po znalezieniu optymalnego miejsca samica tylnymi łapami kopię jamę w ziemi na głębokości 12-16 cm, która kształtem przypomina gruszkę. W takim gnieździe składa nawet do 16 jaj. Następnie zasypuje jaja ziemią i staranie maskuje gniazdo, po czym powraca do swojego pierwotnego miejsca bytowania. Od tego momentu jaja pozostają bez opieki i są smacznym kąskiem dla wielu drapieżników. Dlatego w celu ich zabezpieczenia na terenie Nadleśnictwa Chełm prowadzona jest czynna ochrona żółwia błotnego, polegająca na zabezpieczaniu takich gniazd specjalną metalową siatką przytwierdzoną do gruntu szpilami oraz blachami. Ta metoda zdecydowania utrudnia wrogom rozkopywanie i wybieranie złożonych jaj. W okresie poprzedzającym lęgi usuwamy z obszaru lęgowisk zadrzewienia i zakrzewienia, które mogą powodować niekorzystne zacienienie gniazda i spadek jego ogólnej temperatury. Kolejne prace ochronne odbywają się w okresie jesiennym, gdy młode żółwiki po wylęgu wygrzebują się na powierzchnię gleby i rozpoczynają niebezpieczny marsz do zbiorników wodnych, będących ich nowym domem... Dlatego od połowy sierpnia pracownicy Służby Leśnej codziennie kontrolują lęgowiska by po stwierdzeniu próby opuszczenia gniazda, przez młode żółwie, zdjąć siatkę zabezpieczającą je            i przenieść młode do okolicznych zbiorników wodnych (wyrobisk po torfie). Dzięki takim działaniom zwiększamy szanse na przeżycie młodych żółwi, a tym samym wpływamy na poprawę stanu liczebnego całej populacji tego rzadkiego gatunku gadów. W 2019 roku Nadleśnictwo Chełm zabezpieczyło 45 gniazda żółwi błotnych. Pięć z nich mimo zabezpieczania siatką zostało zniszczonych. Sprawcą napadów najprawdopodobniej był borsuk. Na szczęście pozostałe gniazda ocalały. Do obecnej chwili z 25 gniazd wylęgło się około 200 młodych żółwi. Z niecierpliwością czekamy na pozostałe narodziny …

Niestety samo dotarcie młodych żółwi do wody nie gwarantuje im jeszcze stuprocentowego bezpieczeństwa i spokoju. Również w wodzie potrafią stać się ofiarą drapieżnych ryb lub wydr. Należy pamiętać, że młode po wykluciu z jaj mają zaledwie 2,0 - 2,5 cm długości. Ich pancerz jest bardzo miękki i nie jest w stanie zabezpieczyć przed żadnymi zagrożeniami. Dopiero po upływie około 6 lat skorupa żółwi staje się bardzo twarda i odporna na wszelkie ataki wroga. Dlatego po tym okresie możemy powiedzieć, że żółwie są naprawdę bezpieczne w swoim domu…